Uzdatnianie wody w obiektach służby zdrowia. Dlaczego ważne?

Odpowiedni dobór stacji uzdatniania wody

Woda zapewnia prawidłowe funkcjonowanie szpitala. W każdym obiekcie służby zdrowia znajduje się instalacja wody zimnej i ciepłej. Stosowane obecnie nowoczesne urządzenia, będące na wyposażeniu instalacji szpitalnych mają wymóg, aby zasilała je woda uzdatniona. W sektorze ochrony zdrowia jest ona potrzebna do następujących celów:

• Jako użytkowa woda pitna;
• zasilania urządzeń na stacjach dializ;
• zasilania kotłów parowych, by wytworzyła się para technologiczna – do systemów grzewczych, pralni czy kuchni szpitalnych;
• wytwornic pary czystej – do sterylizacji, nawilżania powietrza oraz odgazowywania.

Z tej przyczyny utrzymanie w/w instalacji i urządzeń w sprawności wymaga, aby stacja uzdatniania wody była prawidłowo dobrana i sprawnie funkcjonowała. Woda wodociągowa, czy też czerpana prosto ze studni, nie nadaje się do bezpośredniego użycia - wymaga ona odpowiedniego i profesjonalnego układu filtracji wody. Zanim użyjemy jej jako wody pitnej, czy do instalacji technicznych (nawilżanie, sterylizacja itp.), poddawana jest wieloetapowemu uzdatnianiu tak, aby w efekcie końcowym spełniała surowe kryteria wymagane dla danej aplikacji.

Woda, która będzie używana np. w układach pary technologicznej czy w wytwornicach pary, musi spełniać rygorystyczne kryteria jakości określone przez producentów urządzeń, przez które jest używana. Bezwzględnie musi być także ciągle produkowana.

Woda uzdatniona dla szpitali

Szpitale zaopatrywane są w wodę z dwóch źródeł: wody miejskiej oraz lokalnych studni, stanowiących alternatywne źródło zaopatrzenia obiektu w wodę. W zależności od jej pochodzenia może ona zawierać różnego rodzaju mikroorganizmy czy metale, takie jak żelazo, mangan, aluminium, potas, wapń, magnez oraz inne pierwiastki chemiczne, które negatywnie wpływają na pracę urządzeń technicznych i instalacji wodnych.

Substancje zawarte w wodzie dostarczane do stacji uzdatniania wody mogą być podzielone na trzy kategorie:

• związki organiczne, które zawierają węgiel, włączając pestycydy, herbicydy i chloraminy;
• związki nieorganiczne, które nie zawierają węgla: sole, minerały i substancje chemiczne;
• metale ciężkie, jakie mogą się pojawiać w stanie naturalnym, lecz najczęściej pochodzą z wypłukiwania metalu ze starych rur wykorzystywanych do dostarczania wody.

Technologia uzdatniania wody jest ważna

Z tej przyczyny przy projektowaniu i doborze stacji uzdatniania wody zasilającej urządzenia techniczne odpowiednio ustalona powinna zostać technologia uzdatniania wody, gwarantująca uzyskanie wody o wymaganych parametrach. Ważnym czynnikiem wpływającym na dobór stacji uzdatniania wody jest skład wody surowej. Pomimo iż często spełnia ona wymagania dla wodny pitnej, konieczne jest jej dodatkowe uzdatnienie ze względu na wymagania urządzeń, do których jest podawana.

Podstawowe elementy systemu uzdatniania wody dla centralnych sterylizatorni to:

• filtracja mechaniczna wstępna;
• filtr sedymentacyjny;
• filtracja na węglu aktywnym;
• zmiękczanie wody;
• filtracja membranowa - system odwróconej osmozy.

W zależności od jakości wody surowej, budowy układu czy jednostkowych wymagań opcjonalnie układ uzdatniania może zostać rozbudowany o filtr multimedialny/odżelaziacz, zbiornik wstępny wody surowej, zbiornik wody po RO, lampy UV, filtr endotoksyn i tym podobne.

W tabeli poniżej umieszczono opis funkcji poszczególnych elementów systemu uzdatniania wody.

Odwrócona osmoza. Czy warto?

Odwrócona osmoza (RO) umożliwia uzyskanie wody spełniającej wymagania standardu na potrzeby stacji dializ. Restrykcyjnie należy przestrzegać także okresowej dezynfekcji chemicznej membran RO, zbiornika magazynowego oraz rurociągów wody demineralizowanej.

W przypadku układu uzdatniania wody wyposażonego w układ jej dystrybucji, należy pamiętać, aby był on właściwie skonstruowany, czyli powinien ograniczać możliwość wzrostu bakterii. Monitorując obecność mikroorganizmów w systemie należy się skupić na najważniejszych jego punktach - na miejscu po RO oraz na końcu linii dystrybucyjnej. Próbki wody powinny być pobierane nie wcześniej niż 3 dni po procesie.

Woda na potrzeby wytwornic pary, wykorzystywana do układów sterylizacji czy nawilżania, w zależności od wymogów może być wyposażona dodatkowo w układ demineralizacji końcowej w urządzeniu ze złożem demineralizacyjnym.

Każdy z w/w elementów ma bezpośredni wpływ na jakość uzdatnianej wody, dlatego też konserwacja oraz monitorowanie ich funkcjonalności odgrywają bardzo ważną rolę w procesie uzdatniania wody. Każdy system uzdatniania wody niezależnie od dodatkowych zainstalowanych elementów zawiera zazwyczaj trzy podstawowe człony: uzdatnianie wstępne, uzdatnianie zasadnicze oraz układ magazynowania i dystrybucji uzdatnionej wody.